勧業寮(かんぎょうりょう)は、1874年(明治7年)、内務省に設置された殖産興業を担当する一等寮である[1]。(ブリタニカ小項目辞典では、1873年に設立[2])1874年に太政官布告第1号によって内務省の行政機構が規定され、内務省は一等寮に勧業を設置、1月10日省務が開始された[3]。
内務省勧業寮は、明治10年(1877年)1月に勧農局[4]となり、さらに明治14年(1881年)農商務省に改編され省庁に昇格した。現在の農林水産省(旧農林省)・経済産業省(旧商工省⇒通商産業省)の源流である。 欧米の農業技術の導入と在来農法の発展のため、1870年に民部省勧農局が設立され、1871年に大蔵省勧農寮となったが、財政難により一年で破綻した。業務は租税寮勧農課に引き継がれ、地方にも委託された。国は事業の継続的な必要性を痛感しており、内務省勧農寮設立について議論を進めていく内に、三等寮から二等寮、一等寮に格上げ、農務に加え工商業務も移管され、農工商を総合的に勧奨する機関、内務省勧「業」寮として設立された[5][6]。
設立の背景
出典^ ⇒(1)内国勧業博覧会のはじまり(国立国会図書館)
^ 農商務省
^ 村上貴美子、「 ⇒労働行政の創出過程―殖産興業政策と人力政策の統合(2)」『関西福祉大学社会福祉学部研究紀要』 2010年 14巻 1号 p.35-43, .mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation.cs-ja1 q,.mw-parser-output .citation.cs-ja2 q{quotes:"「""」""『""』"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}ISSN 1883-566X