列石(れっせき)とは、考古学における配石遺構の一種で、加工した切石や、表面の滑らかな河原石(自然石)を並べたり、組んだりして列状に配置したもの[1]。 列石の形態には様々なものがあり、その性格も多岐にわたると考えられている。 日本では縄文時代の中期から晩期の遺跡で多く見られる。列石のうち、石が円形(環状)に巡るものを特に環状列石(ストーンサークル)と呼ぶ[1]。環状列石をともなう著名な遺跡には、秋田県鹿角市の大湯環状列石や同県北秋田市の伊勢堂岱遺跡、青森県青森市の小牧野遺跡、岩手県滝沢市の湯舟沢環状列石[2]などがある。いずれも縄文時代後期の遺跡である。 また鹿毛馬神籠石(福岡県飯塚市)など、九州から瀬戸内海沿岸部に分布する飛鳥時代の古代山城(神籠石)に見られる石列状遺構(土塁の根石)などにも「列石」の語が使われる[3]。
概要
脚注[脚注の使い方]^ a b 斎藤 2004, p. 452.
^ 岩手県指定史跡・湯舟沢環状列石
^ ⇒史跡・鹿毛馬神籠石(飯塚市観光ポータル)
参考文献
斎藤, 忠「配石遺構」『改訂新版日本考古学用語辞典』学生社、2004年9月20日、452頁。.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation.cs-ja1 q,.mw-parser-output .citation.cs-ja2 q{quotes:"「""」""『""』"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}ISBN 4311750331。 NCID BA68729429。
関連項目
配石
立石
大湯環状列石
ストーンサークル(環状列石)
巨石記念物
表
話
編
歴
考古学
諸分野
歴史考古学
先史考古学
原史考古学
古典考古学
中世考古学