Ceratophyllum submersum
1. Ceratophyllum submersum
界:植物界 Plantae
階級なし:被子植物 Angiosperms
目:マツモ目 Ceratophyllales
科:マツモ科 Ceratophyllaceae
属:マツモ属 Ceratophyllum
種:"セイロンマツモ" C. submersum
学名
Ceratophyllum submersum L. (1763)[1]
シノニム
Ceratophyllum demersum var. laeve Crep. (1884)[2]
Ceratophyllum granulosum Schur (1866)[1][2]
Ceratophyllum haynaldianum Borbas (1884)[1]
Ceratophyllum inerme Dumort. (1827)[1][2]
Ceratophyllum laeve Lam. (1779)[1][2]
Ceratophyllum muticum Cham. (1829)[1][2]
Ceratophyllum submersum var. granulosum (Schur) Nyman (1879)[2]
Ceratophyllum submersum var. inerme Van Haes. (1841)[2]
Ceratophyllum verrucosum Gray (1821)[1][2]
Ceratophyllum verruculosum Rich. (1810)[1][2]
和名
セイロンマツモ[3]、ペルーマツモ[3]
英名
soft hornwort[2], spineless hornwort[2]
Ceratophyllum submersum はマツモ目マツモ科に属する水草の1種であり、セイロンマツモやペルーマツモとよばれることがある[3]。ただし C. submersum(狭義)はセイロン島や南米には生育していない[1][4]。アクアリウムでの観賞用に栽培されることがある。 根を欠く沈水性の浮遊植物である。特殊化した枝によって水底に固着していることもある。節には葉が輪生する(下図1, 2a)。葉は明緑色、2?4 cm、ふつう3?4回二叉分岐し、柔軟で水から出すと崩れやすく、鋸歯は目立たない[1][4](図2b)。幼芽の第1節、第2節の葉は分岐しない[4]。.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow>.thumbcaption{text-align:center}}2a. 全形2b. 葉は3?4回二叉分岐している(写真のものは3回) 花柄は1ミリメートル (mm) 以下[4]。雄花は直径 ?2 mm、葯は 0.6?0.8 × 0.4?0.7 mm[1]。雌花の苞葉(花被片)は (1.5?)1.8?2 x 0.1?0.3 mm[1]。果実は痩果、長さは 4.5 mm 以上、縦/横は1.6以上[1][4]。痩果のトゲが未発達であり、花柱由来のトゲもふつう 2 mm 以下[4]。 ヨーロッパ、西アジアの一部、アフリカ北部から中部などの旧世界西部に広く分布する[1][4]。 アクアリウムでは、Ceratophyllum submersum マツモ属の種は互いに類似し、かつ環境条件による形態変異が大きいため種の認識が難しく、さまざまな分類体系が提唱されている[5][4]。Wilmot-Dear (1985) はマツモ属を Ceratophyllum submersum
特徴
分布
利用
分類
表1. マツモ属の分類の変遷[4] (黄色が Ceratophyllum submersum)Wilmot-Dear (1985)Les (1989)Szalontai et al. (2018)分布